پیش از وقوع تکانهای شدید زمین، آب زیرزمینیِ یک لایه ی خاک سست اشباع در شرایط ایستابی قرار دارد. تنش موثر وارد بر جزء خاک قرار گرفته در هر تراز برابر با مجموع تنش موثر ناشی از وزن کل خاک در بالای سطح آب زیرزمینی و وزن غوطه وری خاک در زیر آن است. حرکات شدید زمین موجب بالا رفتن فشار منفذی در زیر سطح آب زیرزمینی می شود. فشار منفذی ناشی از حرکات لرزهای، با جریان یافتن آب منفذی به سمت بالا و کنارهها در حین لرزش و پس از اتمام آن، پراکنده میشود . در شرایطی که زمین مسطح و یا تقریبا مسطح باشد، جریان رو به بالای آب سبب ایجاد گرادیان هیدرولیکی میشود که با رسیدن این گرادیان به مقدار بحرانی، تنش موثر قائم صفر خواهد شد. در صورت برقراری شرایط لازم، که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد، سرعت آب برای حمل مخلوط آب و ذرات معلق خاک به سطح زمین کافی خواهد بود. مخلوط آب و ماسه ی خارج شده روی سطح زمین می تواند به صورت ستون های مخروطی شکل ماسه های و یا به صورت برجستگی های خطی ماسه هایی که از ترک های موجود در سطح مجموعه ی این عوارض تحت عنوان جوشش ماسه بیان می شود.
